• Bir süredir maillerde yaşanan sorunlar giderilmiştir. Şifremi unuttum yaparak şifrelerinizi mailinizden alabilirsiniz.

  • Foruma hoş geldin 👋 Ziyaretçi

    Forum içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için foruma kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Foruma üye olmak tamamen ücretsizdir.

Eğitim Matematiksel Fonksiyonlar

ExcelCozum

Moderatör
Kullanıcı Bilgileri
Aktiflik
Çevrimdışı
Katılım
27 Eki 2021
Mesajlar
16
Aldığı beğeni
96
Konuyu Başlatan
Bu yazımızda Microsoft Excel: Matematiksel Fonksiyonlar içerisinde anlatmaya çalışacağım formüller; Topla (Sum), Çarpım (Product), Çarpınım (Fact), Bölüm (Quotient), Çift (Even), Tek (Odd), Mod (Mod), Mutlak (Abs), İşaret (Sign), Kuvvet (Power), Karekök (Sqrt), Kombinasyon (Combin), Obeb (Gcd), Okek (Lcm), ETopla (SumIf) ve ÇokETopla (SumIfs) şeklinde olacaktır.​

Matematiksel Fonksiyonlar – Topla (Sum) & Çarpım (Product) & Çarpınım (Fact) & Bölüm (Quotient) & Çift (Even) & Tek (Odd) & Mod (Mod)​

Başlığımız içerisinde yer alan 7 adet formülü oluşturmuş olduğum ve çeşitli sonuçlar vermiş olan excel tablosu üzerinden sırasıyla incelemeye başlayalım.​



TOPLA (SUM): İki veya daha fazla hücre içerisindeki değeri toplamak için kullanılır. Kullanım biçimi şu şekildedir;

=TOPLA(Sayı1;Sayı2;…..)

Sayı1 ve Sayı2 kolonlarındaki değerler kullanılarak “Topla” sütunundaki değerler elde edildi. Örneğin Topla sütununun C2 hücresinde yer alan formülü baktığımızda;

=TOPLA(A2;B2) — sonuç 55

ÖNEMLİ NOT: Toplama işlemi “TOPLA” fonksiyonu kullanılmadan da yapılabilmektedir. Fonksiyon belirtmeden kullanmak için aşağıdaki biçimde yazılmalıdır.

Sonuç gösterilecek olan hücre içerisinde || = Toplanacakhücre1 + Toplanacakhücre2 + …..

Gördüğünüz gibi klasik bir matematiksel işlem gibi toplanmasını istediğimiz iki veya daha fazla hücre için aralara + işareti koyarak işlemimizi gerçekleştirebilmekteyiz.

ÖNEMLİ NOT: Excel fonksiyonları içerisinde “ÇIKAR” isimli bir formül bulunmamaktadır. Bu sıkıntıyı aşabilmek için iki yöntem kullanabiliriz. Birincisi “TOPLA” formülü ile işlem yapacaksak hücre içerisindeki değerin başına – ifadesi koyarak ilgili değeri negatif hale getirebiliriz. İkincisi ise klasik bir toplama işleminde hücreler arasına + koyduktan sonra eksili değer için (-) ifadesi ile işlem yapabiliriz. İki yönteme de örnek vermek gerekirse;

=TOPLA (A3; – A4) — Topla formülünde A4 değeri eğer pozitif bir değer ise negatife dönecektir.

=A3 – A4 — Doğrudan iki hücrede yer alan değeri birbirinden çıkarma işlemi gerçekleştirdik.​

ÇARPIM (PRODUCT): İki veya daha fazla hücre içerisindeki değeri birbirleri ile çarpmak için kullanılır. Kullanım biçimi şu şekildedir;

=ÇARPIM(Sayı1;Sayı2;…)

Sayı1 ve Sayı2 kolonlarında yer alan A2 ve B2 hücresindeki değerler kullanılarak D2 hücresinde yer alan 250 değerinin nasıl elde edildiğini inceleyecek olursak;

=ÇARPIM(A2;B2) — sonuç 250

NOT: Çarpım işlemi formül kullanmadan uygulanmak istenirse * ifadesi ile çarpılması istenen hücreler üzerinde işlem yapılabilir. Örnek vermek gerekirse;

Sonuç gösterilecek olan hücre içerisinde || = Çarpımhücre1 * Çarpımhücre2 * ….

ÇARPINIM (FACT):
Girilen bir sayı ya da istenilen hücre değerinin faktöriyelini almak için kullanılır. Kullanım biçimi;

=ÇARPINIM(Bir sayı değeri ya da hesaplanacak hücre)

Sayı2 kolonunda yer alan B4=5 hücre değeri için E4 hücresinde bu işlem yapıldığında aşağıdaki sonuç elde edilmektedir;

=ÇARPINIM(B4) — sonuç 120 ( 5*4*3*2*1)​

BÖLÜM (QUOTIENT): İki hücre değerinden birisinin diğerine bölünmesi sonucunda tamsayı kısmında kalan değeri döndürür. Yani adı üzerinde bölme işleminde yer alan “BÖLÜM” kısmını döndürür. MOD ile karıştırılmamalıdır. Kullanım biçimi şu şekildedir;

=BÖLÜM(Pay kısmı alınacak hücre değeri ; Payda kısmı alınacak hücre değeri)

Sayı1 ve Sayı2 kolonlarında yer alan A2 ve B2 hücreleri kullanılarak Bölüm kolonunda yer alan F2 hücresi için yapılan işleme baktığımızda;

=BÖLÜM(A2;B2) — sonuç 10 (50/5)

ÇİFT (EVEN): Bir sayıyı, mutlak değer olarak kendinden büyük en yakın çift tamsayıya yuvarlar. Kullanım biçimi;

=ÇİFT(İlgili sayı ya da hücre değeri)

Bölüm kolonunda yer alan F4=9 değeri için Çift kolonundaki G4 hücresinde ÇİFT işlemi gerçekleştirdiğimizde aşağıdaki sonucu elde etmiş oluyoruz.

=ÇİFT(F4) — sonuç 10 ( 9 tek sayı olduğundan en yakın çift tamsayı değeri 10)

TEK (ODD): Bir sayıyı, mutlak değer olarak kendinden büyük en yakın tek tamsayıya yuvarlar. Kullanım biçimi;

=TEK(İlgili sayı ya da hücre değeri)

Çift kolonunda yer alan G2=10 değeri için Tek kolonundaki H2 hücresinde TEK işlemi gerçekleştirdiğimizde ise aşağıdaki sonucu elde ediyoruz.

=TEK(G2) — sonuç 11 (G2=10 olduğundan en yakın tek tamsayı 11)

MOD (MOD): İki sayı arasındaki bölme işlemi sonucunda kalan kısmı verir. Kullanım biçimine bakacak olursak;

=MOD(Bölünecek sayı; bölen değeri)

Sayı1 kolonumuzda yer alan A2=50 değerini 3 sayısına bölerek, I2 hücresine Mod işlemi olarak yazdığımızda elde ettiğimiz sonuç;

=MOD(A2;3) — sonuç 2 ( 50 sayısının 3 sayısına bölümünden kalan “2”)​

Matematiksel Fonksiyonlar – Mutlak (Abs) & İşaret (Sign) & Kuvvet (Power) & Karekök (Sqrt) & Kombinasyon (Combin) & Obeb (Gcd) & Okek (Lcm)​

Microsoft Excel: Matematiksel Fonksiyonlar grubunun ikinci başlığında yine 7 adet formüle değineceğiz. Bu başlıkta bulunan formüllerimiz için oluşturmuş olduğum excel tablosuna göz atarak yaptığımız işlemleri anlatmaya başlayalım.​



MUTLAK (ABS): Bir sayının ya da hücre değerinin mutlak değerini verir. Kullanım biçimi şu şekildedir;​

=MUTLAK(İlgili sayı ya da hücre değeri)

Sayı2 kolonumuzda yer alan negatif değerler için Mutlak kolonumuzda yaptığımız işlemlere bakacak olursak;​

C2 Hücresi için || =MUTLAK(B2) ve C3 Hücresi için || =MUTLAK(C3)

Mutlak kolonuna baktığımızda C2 için “5” ve C3 için “3” değerinin döndüğünü görmekteyiz.

İŞARET (SIGN): Bir sayının ya da hücre içerisindeki değerin işaretini vermektedir. Sayı eğer pozitif ise 1, sıfır ise 0, negatif ise -1 değerini döndürür. Kullanım biçimi;​

=İŞARET(sayı ya da hücre değeri)

Sayı2 kolonundaki değerler kullanılarak, işaret kolonunda oluşan bazı değerlere baktığımızda;​

D2 Hücresi için || =İŞARET(B2) ve D4 Hücresi için || =İŞARET(B4)

Yukarıda yazılmış olan formüller sonucunda excel tablomuzun işaret sütununda D2 için -1, D4 için ise “1” değerinin sonuç olarak döndüğünü görmekteyiz.​

KUVVET (POWER): Hücre içerisindeki değerin üssünü almak için kullanılmaktadır. Kullanım biçimi;

=KUVVET(Üssü alınacak sayı; yazılacak üs (kuvvet) değeri)

Kuvvet kolonumuzdaki E2 hücresinde sonucun 4 olarak döndüğünü görmekteyiz. İlgili hücrede yazılı olan formüle bakacak olursak;

=KUVVET(A2;2) — 2^2=4

KAREKÖK (SQRT): Bir sayı ya da hücre değerinin karekökünü almak için kullanılır. Kullanım biçimi;​

=KAREKÖK(Sayı ya da hücre değeri)

Kuvvet kolonunda yer alan E2=4 ve E3=9 değerleri Karekök kolonunda yer alan F2 ve F3 hücrelerine uygulandığında aşağıdaki iki sonucu elde etmiş oluyoruz.​

F2 Hücresi için || =KUVVET(E2) — sonuç 2

F3 Hücresi için || =KUVVET(E3) — sonuç 3

KOMBİNASYON (COMBIN): Bir sayı ya da hücre değeri için kombinasyon almaya yarayan formüldür. Kullanım biçimi şu şekildedir;​

=KOMBİNASYON(kombinasyon sayısı; seçilen sayı)

Kombinasyon kolonunda bulunan G2 hücresinde yer alan 6 değeri için uyguladığımız formül ile aşağıda bulunan sonucu elde ettik;​

=KOMBİNASYON(A4;2)

Yukarıda yer alan formülde A4=4 olduğundan, 4’ün 2’li kombinasyonu alınacaktır. Bunun sonucunda 4*3/2*1 olacağından sadeleşme işleminin ardından sonuç 6 olarak dönmüş oldu.

OBEB (GCD): Ortak Bölenlerin En Büyüğü anlamına gelen OBEB formülü belirlenen sayılar için En Büyük Ortak Böleni bulmak amacıyla kullanılır. Kullanım biçimi;​

=OBEB(Sayı1;Sayı2;Sayı3;…)

Obeb kolonunda yer alan “3” değerini hangi hücre değerlerini kullanarak aldığımıza bakacak olursak;​

=OBEB(G2;G3)

Yazılmış olan OBEB fonksiyonu içerisinde G2 ve G3 hücrelerinden değerler alındığını görüyoruz. Bu hücrelerde bulunan değerler 6 ve 3 olarak excel tablomuzda gözükmekte. Bu iki değerin OBEB’i doğal olarak “3” sonucunu vermiş oldu.

OKEK (LCM): Ortak Katların En Küçüğü anlamına gelen OKEK ise belirlenen sayılar için En Küçük Ortak Katı bulmak amacıyla kullanılmaktadır. Kullanım biçimi;​

=OKEK(Sayı1;Sayı2;Sayı3;…)

Okek kolonumuzda yer alan “18” değerini hangi hücre değerlerini kullanarak aldığımıza bakacak olursak;​

=OKEK(C4;E3)

Yazılmış olan OKEK fonksiyonu içerisinde C4 ve E3 hücrelerinden değerler alındığını görüyoruz. Bu hücrelerde bulunan değerler C4 için 6 , E3 için ise 9 olarak excel tablomuzda gözükmekte. Fonksiyonumuzda yazan 6 ve 9 sayılarının En Küçük Ortak Katı “18” olarak dönmüş oldu.​

Matematiksel Fonksiyonlar – ETopla (SumIf) & ÇokETopla (SumIfs)​

Geriye kalan formüllerimize de bu başlık altında değinerek Microsoft Excel: Matematiksel Fonksiyonlar konusunu bitirmiş olacağız. Bu formüller ile ilgili oluşturmuş olduğum excel tablosu yardımıyla anlatım işlemine geçelim.



ETOPLA (SUMIF): Tek bir şarta bağlı olarak toplama işlemi yapan fonksiyondur. Kullanım biçimi şu şekildedir;

=ETOPLA(Ölçütlerimizin olduğu sütun; Ölçütümüz (Ne Arıyoruz) ; Toplam Aralık (Aradığımız ölçütün aldığı değerleri kapsayan sütun) )

Formüle baktığımız zaman pek bir şey anlamamış olabiliriz ancak excel tablosu yardımıyla çok kolay şekilde anlayacağınızdan eminim. Tablomuzdaki ETOPLA sütununda E2 hücresindeki değerin 21 olduğunu görüyoruz. Bu hücre içerisinde yer alan ETOPLA formülüne bakacak olursak;

=ETOPLA(A1:A10 ; A2 ; C1:C10) — sonuç 21

Formülüzde yer alan parametrelerden ilk kısmın “Ölçütlerimizin yer aldığı sütun” olduğunu belirtmiştim. Yukarıda yazan ETOPLA formülünde bu kısma “A1:A10” şeklinde bir ifade yazıldığını görüyorsunuz. Bu ifade şu anlama gelmektedir. “A1 hücresinden itibaren A10 hücresine kadar olan tüm alanı seç.” Seçme işlemi yapıldıktan sonra formülümüzdeki ikinci kısma baktığımızda “A2” ifadesini görmekteyiz. A2 hücresinde yer alan ifadenin Tayfun değerine eşit olduğunu ve A1:A10 aralığında aranacak olan değerin “Tayfun” olacağını anlamış olduk. Formülümüzün üçüncü ve son parametre kısmına ise “C1:C10” yazıldığını görüyoruz. Bu ifade ise şu anlama gelmektedir. A1:A10 hücreleri arasında yer alan Tayfun değerinin yaptığı “Toplam Satış Adedini” getir. Sonuç olarak baktığımızda E2 hücresinde “21” değeri bulunuyor. Tayfun isimli çalışan, Arçelik marka ürünlerden 7, Beko marka ürünlerden 14 adet sattığı için sonuç “21” olarak karşımıza çıktı.​

ÇOKETOPLA (SUMIFS): Birden fazla şarta bağlı olarak toplama işlemi yapan fonksiyondur. Şartların birisi sağlanmaz ise sonuç dönmez. Kullanım biçimi şu şekildedir;

=ÇOKETOPLA(Toplam Aralık (Aradığımız ölçütün aldığı değerleri kapsayan sütun) ; 1.Ölçütümüzün aranacağı ilk sütun; ilk sütunda aranacak ölçüt; 2.Ölçütümüzün aranacağı ikinci sütun; ikinci sütunda aranacak ölçüt)

ETOPLA fonksiyonundan biraz daha karışık gibi gözükse de aslında sadece ölçüt sayısının birden fazla olması dışında bir fark yok. Tabi bir de “Toplam Aralık” parametresinin en başa yazılma durumu var. Tablomuzdaki ÇOKETOPLA sütununda F2 hücresindeki değerin 14 olduğunu görüyoruz. Bu hücre içerisinde yer alan ÇOKETOPLA formülüne bakacak olursak;

=ÇOKETOPLA(D2:D10 ; A2:A10 ; A2 ; B2:B10 ; B3)

Formülümüzde yer alan parametreleri sıra sıra açıklamak yerine güzel bir cümle ile tek bir şablon ile açıklamak gerekirse; D2:D10 sütunundaki değerleri, A2:A10 ve B2:B10 sütunlarındaki değerlere uyan ölçütleri baz alarak topla. Verilen ölçütlere baktığımızda A2 hücresinde “Tayfun” değeri, B3 hücresinde ise “Beko” değerinin bulunduğunu görüyoruz. Bu ölçütlere uyan “Satın Alma” işlemi var mı diye baktığımızda ise 14 Adet Satın Alma işleminin olduğunu görmekteyiz. Nitekim sonuçta 14 olarak dönmüş oldu.

Microsoft Excel: Matematiksel Fonksiyonlar konusunu da böylelikle bitirmiş olduk. Umarım okuyan herkesin anlayacağı türden bir anlatım olmuştur.​
 
Geri
Üst